तुम्हे हो ना हो_ मुझ को तो _ इतना यकीन है

चित्रपट : "घरोंदा"         गाणे : तुम्हे हो ना हो, मुझ को तो इतना यकीन है

Dear Friends, या गाण्याचे पहिले कडवे ऐकताना मला जे जाणवले ते सांगण्याचा प्रयत्न करत आहे.

मुझे प्या ssss र .... तुम से ....  नहीं है .... नहीं है

मगर मैंने ये राज अब तक ना जाना

के क्यों .... प्यारी लगती है, बातें तुम्हारी

मैं क्यों तुम से मिलने का ढूँढू बहाना

पहिल्या दोन ओळी आणि नंतरच्या दोन ओळी .. ऐकायला similar वाटत असल्या तरी तशा त्या नाहीत. पहिल्या दोन ओळी ज्या स्वरात आहेत त्यापेक्षा किंचित वरचा स्वर पुढच्या दोन ओळीत आहे. पहिली आणि तिसरी ओळ यातदेखील tune मध्ये सूक्ष्म फरक आहे. पहिल्या ओळीत "प्यार" शब्दातला आलाप अंगावर मोरपीस फिरवून जातो. या ओळीत नंतर तीन pause आहेत. तिसऱ्या ओळीत "के क्यो .... प्यारी लगती” असा एकच pause आहे. बाकीची ओळ मनात शिरते ती roller coaster सारखी वर खाली लाडीक आंदोलने घेतच!

"मुझे प्यार .. तुम से ..  नहीं है .. नहीं है” या ओळीत “नही है" या शब्दांचा उच्चार करताना "नही" मधल्या "ही" वर जोर देत त्याचा किंचित ठळक उच्चार करत खेचलाय आणि "है" हा मुलायमपणे सोडलाय. एखादी गोष्ट कशी आहे ते समजूनदेखील जेंव्हा ती स्वीकारायला मन नकार देते तेंव्हा ते असेच वागते नाही का?

"मगर मैंने ये राज अब तक ना जाना" ही ओळ खरे तर नंतरच्या ओळींशी संबंधित आहे. या ओळीनंतर घेतलेला किंचित pause हा ती ओळ आधीच्या "मुझे प्यार तुम से नहीं है, नहीं है" या ओळीला जोडून आल्यासारखी वाटते. आणि मनाची द्विधा अवस्था परत एकदा घट्ट होते. "मगर मैंने ___" ही ओळ अशी वर आणि खाली दोन्ही ठिकाणी जोडली गेल्यामुळे ऐकताना होणारा परिणाम एखाद्या suspense film सारखा होतो.

पहिल्या आणि तिसऱ्या ओळींच्या शेवटी येणारे "जाना" आणि "बहाना" हे शब्द रुना लैलांनी असे उच्चारलेत की ते ऐकणेबलच आहेत. "जाना" हा असा अलगद सोडलाय .. जणू हवेवर तरंगत येणारे पीस आहे आणि "बहाना" शब्द हा लाटांवर वाहात असल्यासारखा मनात तरंग उठवतो आणि आपण जणू उंचावलेल्या लाटेवर स्वार झालोत असे feeling देतो.

कभी मैंने चाहा, तुम्हे छू के देखू

कभी मैंने चाहा, तुम्हे पास लाना

मगर फिर भी

मगर फिर भी इस बात का तो यकीन है

मुझे प्यार तुम से नहीं है, नहीं है

प्रेमात भिजलेले मन जेंव्हा स्वप्न बघते तेंव्हा ते उंच आभाळात झेप घेते. पण खात्री नसलेले मन लगेच जमिनीवर उतरते. तसेच "बहाना" नंतरचे शब्द "कभी मैंने चाहा" एकदम उंच झेप घेतात आणि "तुम्हे छू के देखू" _ "कभी मैंने चाहा" _ "तुम्हे पास लाना" अशा गिरक्या घेत घेत खाली उतरतात. "मगर फिर भी" ला पूर्ण खाली पोचतात आणि मनाला परत शंकांच्या घेऱ्यात उतरवतात. शंकेला दृढता देण्यासाठी "मगर फिर भी" हेच शब्द परत किंचित वरच्या दिशेने स्वरांवर स्वार होतात आणि "मुझे प्यार तुम से नहीं है, नहीं है" या ओळीवर येऊन स्थिरावतात.

ता. क.

"मगर फिर भी इस बात का तो यकीन है" ही ओळ मी जेंव्हा जेंव्हा ऐकतो तेंव्हा तेंव्हा ही pure कविता असल्याची माझी खात्री पटते. या ओळीतला "तो" शब्द मीटरमध्ये बसवण्यासाठी संगीतकाराला बरीच कसरत करावी लागली असावी असा माझा कयास आहे. हा शब्द काढला असता तर ओळ मीटरमध्ये perfect बसली असती. पण "तो" या शब्दामुळे “यकीन” शब्दाला दृढता मिळते. त्यामुळे हा शब्द अपरिहार्य आहे असे माझे मत आहे. म्हणूनच संगीतकार जयदेव यांना सलाम!